"Przywróćmy Pamięć" edycja 2007-2008

LUBACZÓW - Publiczne Gimnazjum nr 1

Kim jesteśmy

LUBACZÓW - Publiczne Gimnazjum nr 1

Co robimy w ramach projektu

- Pozyskiwanie informacji i pamiątek o społeczności żydowskiej Lubaczowa.
- Otoczenie opieką cmentarza i innych miejsc pamięci. Współpraca z Żydowską Gmina Wyznaniową przy upamiętnieniu dachnowskich mogił.
- Poznawanie żydowskiej kultury.

- Współpraca z Muzeum Kresów w Lubaczowie - wykorzystanie zbiorów, sal wystawowych, literatury i dorobku naukowego. Przekazywanie pozyskanych zabytków do zbiorów muzealnych.
- Współpraca z Twoim Radiem Lubaczów przy realizacji projektu poświęconego wielokulturowości naszego miasta.

8 stycznia 2008 r. w Lubaczowie miała miejsce inauguracja obchodów 65. rocznicy likwidacji lubaczowskiego getta. Na zaproszenie Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubaczowskiej przybyli: Edgar Gluck - Naczelny Rabin Galicji z Nowego Jorku oraz Nathan Leibovitz. Podczas spotkania w Starostwie Powiatowym w Lubaczowie pod przewodnictwem Janusza Mazura kustosza Muzeum Kresów omówiono przebieg prac nad budową pomnika upamiętniającego ofiary Holokaustu na tzw. „Polu Plebańskim” pod Dachnowem. Wstępnie ustalono termin odsłonięcia pomnika na dzień 27 maja 2008 r. Po południu o godz. 16:00 w Miejskim Domu Kultury w Lubaczowie uczestnicy spotkania obejrzeli inscenizację tradycji żydowskich w wykonaniu młodzieży Gimnazjum Nr 1 w Lubaczowie pod kierunkiem Zenona Swatka kustosza Muzeum Kresów i multimedialną prezentację wspomnień o lubaczowskich Żydach.
Część artystyczna została przygotowana przez Stowarzyszenie Edukacja dla Rozwoju.

Co planujemy na kolejnym etapie projektu

Uroczyste odsłonięcie ustawionej już macewy w maju 2008 r. Otoczenie opieką upamiętnionego miejsca przez młodzież gimnazjalną. Popularyzacja w mediach dotychczasowych osiągnięć i przygotowań do majowych uroczystości.

Kto nam pomaga

Kto nam pomaga 

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego

Muzeum Kresów w Lubaczowie

Naczelny Rabin Galicji Edgar Gluck

Konsul RP w Izraelu Marek Skulimowski

Twoje Radio Lubaczów

Rzecznik prasowy wojewody podkarpackiego red. Wiesław Bek

Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubaczowskiej

Burmistrz Miasta Lubaczowa

Wójt Gminy Lubaczów

Z czego jesteśmy szczególnie dumni

W 65. rocznicę likwidacji lubaczowskiego getta, 8 stycznia 2008 r., na zaproszenie Towarzystwa Miłośników Ziemi Lubaczowskiej przyjechał do Lubaczowa Naczelny Rabin Galicji Edgar Gluck. Przybył, aby uzgodnić szczegóły planowanej na ten rok uroczystości odsłonięcia pomnika lubaczowskich Żydów, którzy spoczywają na polach pod Dachnowem. Wziął także udział w spotkaniu z młodzieżą, które odbyło się w Miejskim Domu Kultury w Lubaczowie. W jego trakcie zostały przedstawione efekty poszukiwań na terenie Lubaczowa pozostałości po kulturze żydowskiej, którą do czasu II wojny światowej tworzyło w mieście około 2 000 mieszkańców pochodzenia żydowskiego. Dziś żyją oni już tylko w pamięci nielicznych, starszych mieszkańców Lubaczowa, a i ta pamięć wraz z nimi szybko odchodzi.
Program "Trzeci element", finansowany przez Fundację Batorego, prowadziło Stowarzyszenie Edukacja dla Rozwoju. Miał on na celu odszukanie pozostałości po tym właśnie "Trzecim elemencie" - społeczności żydowskiej, która wraz z Polakami i Ukraińcami tworzyła krajobraz Lubaczowa, a której już tu nie ma i pewnie nigdy nie będzie. Pozostały po niej jedynie wspomnienia, cmentarz i ruiny synagog w pobliskich miejscowościach.

Na wstepię redaktor Wiesław Bek opowiedział o realizacji programu "Trzeci element" przez Stowarzyszenie Edukacja dla Rozwoju przy współpracy z Publicznym Gimnazjum nr 1 im. Przemysława Inglota w Lubaczowie. Z kolei historyk Zenon Swatek zaprezentował owoce trzyletniej współpracy młodzieży gimnazjalnej z Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Uczniowie zaprezentowali inscenizację szabatu, fragmenty wspomnień o lubaczowskich Żydach oraz odczytali "apel poległych".
Na zakończenie wizyty rabina, w miejscu, gdzie kiedyś stała synagoga, na placu przy budynku poczty, został zapalony znicz, który w symboliczny sposób przywrócił pamięć o żydowskich mieszkańcach Lubaczowa i pozwolił, aby na chwilę wrócili w progi naszego miasta.