"Przywróćmy Pamięć" edycja 2007-2008

BUSKO-ZDRÓJ - I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki

Kim jesteśmy

BUSKO-ZDRÓJ - I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki. Grupa uczniów początkowo niewielka, teraz z każdym dniem coraz liczniejsza pracuje skrupulatnie pod kierunkiem nauczycieli: Malgorzaty Grabskiej (historia), Urszuli Polak (WOK), Patrycji Wawrzyk (anglista). Mieliśmy spotkanie z naszym absolwentem Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata - Panem Antonim Żalem, który uratował rodzinę Ledermanów z Chmielnika - rodzinę swego szkolnego kolegi Samuela Ledermana.

Teraz (luty 2008r.) przystąpiliśmy do batalii o  przywrócenie pamięci o buskim kirkucie, który pozostaje w opłakanym stanie. Batalia jest ciężka, wymaga przekonania wielu ważnych decydentów w naszym miescie. Ale pozyskalismy już sojusznikow i cały czas poszukujemy kolejnych!

Dlaczego realizujemy projekt

Chcemy przywrócić pamieć o naszych wspólobywatelach - Żydach mieszkających w Busku przed 1939 r.  Ślady żydowskiej przeszłości miasta to dziś jedynie budynek synagogi przy ul. Partyzantów (która jest od jakiegoś czasu prywatną własnością i z której profilaktycznie zdjęto pamiatkową tablicę z polsko- hebrajskim napisem, że była to niegdyś bóżnica buska!) no i kirkut, który jest miejscem szczególnym nie tylko dla Żydów, ale i dla Polaków, bo w czasie wojny rozstrzeliwano tam także Polaków. Jest tam kopczyk z macew, ogromna ilość chaszczy i ......śmieci, smieci, śmieci.

Jeden z mieszkańców powiedział mi kiedys, że wstyd mu, bo to są wieloletnie zaniedbania ze strony władz miasta, które zapadły na swego rodzaju historyczna amnezję?

Społeczność żydowska w naszej miejscowości

Żydów w Busku Zdroju przed 1039 było stosunkowo niewielu, ok. 37% mieszkańców miasta, w okolicznych sztetlach te wielkośći sięgały nawet 80% (Chmielnik!). Żydzi zajmowali sie tu głównie handlem, rzemiosłem. Więc sie tak uzupełniali z polską miejscową ludnością, którą stanowili głównie rolnicy. Niestety, wiele ważnych dokumentów dotyczacych przedwojennej społeczności żydowskiej zostało bezpowrotnie utraconych.

Co robimy w ramach projektu

W ubiegłym roku szkolnym organizowalismy spotkania z przedstawicielami społeczności żydowskiej na Ponidziu oraz przygotowaliśmy inscenizację Purim szpil.

Na najbliższy rok szkolny planujemy warsztaty tańca i kultury żydowskiej, może warsztaty języka hebrajskiego oraz przygotowanie kolejnej inscenizacji święta żydowskiego.

Chcemy także podjąć współpracę z buskim oddziałem Towarzystwa Opieki nad zabytkami, w celu uporządkowania buskiego kirkutu przy ulicy Widuchowskiej.

9 lutego 2008 r. przygotowalismy petycję do władz Miasta i Gminy Busko-Zdrój. W poniedziałek nadzwyczajna sesja Rady M.i G. Busko. Może  zajmą się naszą sprawa?

Co planujemy na kolejnym etapie projektu

Nawiązaliśmy kontakt z United States Holocaust Memorial Museum. Szukamy osób zydowskiego pochodzenia, które przeżyły Holokaust w naszym miescie. Czekamy na odpowiedż.

Kto nam pomaga

Na razie, Pani Justyna Nurek - radna Rady Miasta i Gminy Busko-Zdrój, związana z Towarzystwem Opieki Nad zabytkami, Pan Sebastian Motyl - T.O.N.Z., Pan Leszek Marciniec - historyk regionalista.