"Przywróćmy Pamięć" edycja 2007-2008
KAMIEŃ KRAJEŃSKI - Publiczne Gimnazjum im Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Kim jesteśmy
KAMIEŃ KRAJEŃSKI - Publiczne Gimnazjum im Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Nasze dane adresowe: 89-430 Kamień Krajeński ul: Sępoleńska 3
telefon:0523886035, e-mail: pubgim_kamienkraj@op.pl
Co robimy w ramach projektu
Do lat 60-tych w naszej miejscowości istniał cmentarz żydowski. Był on usytuowany na terenie nieistniejącej już od czterech lat bazy Gminnej Spółdzielni przy ulicy Chojnickiej. Został on w 1966 roku zlikwidowany (na jego miejscu postawiono halę magazynową). Podczas jego dewastacji znalezione szczątki zostały przeniesione na cmentarz parafialny i tam złożone. Przez 50 lat zapomniano o nim. Dopiero niedawno odkryliśmy w archiwum bydgoskim dokumenty świadczące o jego istnieniu. Zwróciliśmy się z pisemną prośbą do Komisji Rabinicznej do Spraw Cmentarzy o wyrażenie zgody na oznaczenie miejsca, w którym zostały złożone szczątki i gdzie znajdował się żydowski kirkut. Nasza inicjatywa upamiętnienia i oznaczenia spotkała się z aprobatą, o czym świadczy list, który otrzymaliśmy od Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha.
W naszym projekcie chcemy przywrócić pamięci kulturę żydowską, która funkcjonowała w przedwojennej kamieńskiej społeczności. W Kamieniu była synagoga, kościół ewangelicki, katolicki. Do dzisiejszych czasów pozostał kościół katolicki. Trzy wyznania, trzy miejsca modlitw, trzy cmentarze w tak małej społeczności. Z rozmów z mieszkańcami wynika, że wszyscy się znali i wzajemnie szanowali. Oczywiście jak w każdym społeczeństwie były problemy, ale starano się wzajemnie je rozwiązywać. Napisaliśmy projekt do Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności na realizację naszego przedsięwzięcia. Komisja Ekspertów programu Równać Szanse 2007 przyznała nam dotację na jego realizację w kwocie 6.400 zł. Pozyskane środki przeznaczone są w projekcie na przeprowadzenie z młodzieżą szkolną warsztatów historycznych, teatralnych, fotograficznych i geograficzno-turystycznych. Działania z młodzieżą mają przede wszystkim na celu wyrównywanie ich szans edukacyjnych. Jednym z celów ułatwiających to zadanie jest miłość i duma do miejsca, w którym mieszkają. Drugim bardzo ważnym celem jest szacunek i tolerancja dla człowieka o innych poglądach, wyznaniu, kulturze (właściwe zachowanie podczas wspólnej modlitwy).
Podczas warsztatów historycznych, które realizowaliśmy w marcu z młodzieżą klas I wytyczyliśmy GPS-em miejsca trzech kultur religijnych w naszym miasteczku.
Młodzież oznacza miejsce gdzie znajdowała się synagoga.
Miejsce gdzie znajdował (znajduje) się do 1966 cmentarz żydowski. Obecnie w tym miejscu usytuowane są hale magazynowe dawnej Spółdzielni GS. Uczniowie klasy Ib wyznaczają punkt. Podczas likwidacji cmentarza szczątki zostały złożone na cmentarzu parafialnym. W naszym projekcie oznaczymy miejsce cmentarza żydowskiego (kamień z tablicą informującą o tym miejscu, oraz miejsce na cmentarzu parafialnym gdzie szczątki zostały złożone. W tym miejscu zostanie odprawiona modlitwa z udziałem przedstawiciela Gminy Żydowskiej, Parafii Ewangelickiej i Prałata naszej kamieńskiej kolegiaty.
Co planujemy na kolejnym etapie projektu
Z praktycznych działań planujemy przedstawienie przez młodzież bajki żydowskiej, nawiązanie kontaktów ze starszymi mieszkańcami, spędzanie twórczo czasu wolnego.
Chcemy trwale oznaczyć miejsce gdzie znajdował się cmentarz żydowski, w miejscu dawnej bazy Gminnej Spółdzielni. Ma to być kamień z tablicą informacyjną. Miejsce, gdzie był cmentarz żydowski też chcemy oznaczyć kamieniem z tablicą informującą o tym miejscu (oznaczone i zadbane miejsce na cmentarzu).
Finałem projektu będzie modlitwa wielowyznaniowa, na cmentarzu parafialnym w miejscu spoczynku szczątków Żydów przeniesionych ze zlikwidowanego cmentarza (12 czerwca 2008). Do jej odprawienia zaprosiliśmy rabina, ewangelickiego pastora i proboszcza naszej parafii.
W sali MGOK uczestnicy projektu podzielą się swoją wiedzą i zaprezentują umiejętności zdobyte podczas warsztatów teatralnych (2 bajki żydowskie) i fotograficznych, geograficznych (wystawa zdjęć z wypraw turystyczno-geograficznych po najbliższej okolicy).
Kto nam pomaga
Działania grupy w tym projekcie nie są osamotnione. Jesteśmy wspierani merytorycznie przez Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej program "Ślady przeszłości", proboszcza parafii kamieńskiej oraz Urząd Miejski w Kamieniu Krajeńskim.
Z czego jesteśmy szczególnie dumni
Projekt ten to kolejny krok do pokazania historii Kamienia Krajeńskiego i jego wielokulturowych tradycji.