"Przywróćmy Pamięć" edycja 2008-2009
STRZELCE OPOLSKIE - Zespół Szkół Zawodowych nr 1
Kim jesteśmy
STRZELCE OPOLSKIE - Zespół Szkół Zawodowych nr 1
Jesteśmy szkołą ponadgimnazjalną kształcącą 1390 uczniów w 52 klasach technikum, liceum profilowanego i zasadniczej szkoły zawodowej. Kształcimy w zawodzie technik mechanik, elektronik, elektryk, spedytor, handlowiec, ekonomista, technik usług gastronomicznych i technik obsługi turystycznej oraz w liceum profilowanym o profilu socjalnym i usługowo-gospodarczym oraz w wielu zawodach zasadniczej szkoły zawodowej.
Jesteśmy największą szkołą w powiecie strzeleckim. Aktywnie uczestniczymy w licznych akcjach charytatywnych i pracach społecznych. Biorą udział w zajęciach pozalekcyjnych i pozaszkolnych.
Uzyskaliśmy tytuł "Szkoły z klasą", wyróżnienie w I edycji akcji "Szkoła bez przemocy" oraz certyfikat "Szkoła przedsiębiorczości" nadawany przez Fundację Młodzieżowej Przedsiębiorczości.
Dlaczego realizujemy projekt
Mieszkamy w mieście, które naznaczone jest wielokulturowością - polską, niemiecką, czeską i żydowską. Zmiany terytorialne na przestrzeni wieków oraz te najbliższe po II wojnie światowej spowodowały, że zamieszkują je ludzie będący tu od wieków, przyjezdni z centralnej Polski i wysiedleni zza wschodniej granicy Polski. Wśród uczniów naszej szkoły widać wielość tradycji, obyczajów i zwyczajów regionalnych, które najlepiej widoczne są w czasie klasowych spotkań wigilijnych.
W czasie zajęć pozalekcyjnych uczniowie zainteresowani przeszłościa swojego regionu przygotowywali już z powodzeniem projekt "Kapliczki i krzyże przydrożne powiatu strzeleckiego", uczestniczyli w konferencjach organizowanych przez Dom Współpracy Polsko-Niemeickiej w Gliwicach na temat "Historia lokalna na przykładzie wybranych powiatów, miast i gmin"
Społeczność żydowska w naszej miejscowości
Właściciel dóbr strzeleckich hrabia Karl Colonna na początku XVIII wieku zezwolił, aby w Strzelcach Op. osiedlili się rzemieślnicy, wśród których znaleźli się również handlarze żydowscy. W 1749 roku hrabia sprowadził do centrum miasta Żyda Salomona. Miał się on zająć handlem piwem i alkoholem. Doszło do protestów okolicznych rzemieślników, ale nie zatrzymały one napływu handlarzy na teren miasta. Przybyli zajmowali się rzemiosłem, handlem, wyszynkiem alkoholu.
W XVIII wieku Żydzi z powiatu strzeleckiego podlegali pod Żydowski Urząd Tolerancyjny w Gliwicach. W 1845 roku w Strzelcach Opolskich mieszkało 140 Żydów, a według spisu z 1871 już 477. Posiadali oni synagogę przy Nowym Rynku wybudowaną po 1850 roku. Tutaj przychodzili na modlitwy do 1938 roku- do czasu pogromu. Po 1945 urządzono w niej magazyn rolno-spożywczy, w 1974 roku wybudowano na jej miejscu halę sportową.
Cmentarz żydowski powstał pod koniec XVIII wieku na obecnej ul. Gogolińskiej, gdzie dziś znajduje się Bank Spółdzielczy
Co robimy w ramach projektu
- Zapoznanie młodzieży z historią i wielokulturowością Strzelec Opolskich;
- Zapoznanie z zabytkami miasta;
- Przypomnienie historii zlikwidowanego cmentarza żydowskiego i zburzonej synagogi;
- Poszukiwanie śladów społeczności żydowskiej (wywiady z mieszkańcami, badanie archiwalnej dokumentacji miejskiej, starych fotografii);
- Wycieczki edukacyjne do Krakowa, Oświęcimia;
- Realizacja projektów uczniowskich "Żydzi na Śląsku", warsztaty dla nauczycieli "Jak uczyć o Holokauście";
- Zapoznanie młodzieży z kulturą, zwyczajami oraz religią Żydów.
Co planujemy na kolejnym etapie projektu
Planujemy zdobyć więcej informacji na temat społeczności żydowskiej w naszym mieście, dotrzeć do akt miejskich, które wywiezione zostały w czasie wojny do Soest w Niemczech.
Przygotować wystawę odnalezionych fotografii, widokówek miasta sprzed II wojny światowej na Drzwi Otwarte szkoły w marcu 2009 r.
Przygotować pokaz potraw kuchni żydowskiej
Przygotować pokaz tańców żydowskich
Przygotować szkolenie nauczycieli historii "Jak nauczać o Holokauście?"
Zorganizować spotkanie z przedstawicielem opolskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej na temat obozów Schmelta na terenie powiatu strzeleckiego
Kto nam pomaga
Zarząd Powiatu Strzeleckiego, który udzielił funduszy na realizację projektu w ramach grantów edukacyjnych na rok 2009.
Urząd Miasta Strzelce Opolskie i burmistrz Strzelec Opolskich.
Nawiązaliśmy współpracę z Żydowską Gminą Wyznaniową we Wrocławiu, żydowskim Instytutem Historycznym, badaczami historii lokalnej Panem Karolem Mutzem, Panem Piotrem Smykałą, panem Januszem Oszytko z opolskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz panem Januszem Berdzikiem z Miejskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli z Opola.
Z czego jesteśmy szczególnie dumni
Jesteśmy zadowoleni z nawiązania współpracy z burmistrzem Strzelec Opolskich i możliwością upamiętnienia strzeleckich Żydów specjalną tablicą.
Uzyskaniem dofinansowania Zarządu Powiatu Strzeleckiego na realizację warsztatów regionalnych związanych z wielokulturowością naszego miasta.
Udziałem uczestników projektu w spotkaniu autorskim z panią Teresa Smoleń autorką książki "Strzelce Opolskie Miasto i kościół na przełomie wieków" i spotkaniem z mieszkańcami miasta, którzy opowiadali o swoich wspomnieniach sprzed II wojny światowej.
Sprawdzeniem danych dotyczących cmentarza żydowskiego w Strzelcach Opolskich i poprawieniem informacji w bazie cmentarzy Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
Udziałem uczniów w spotkaniu z panem Piotrem Smykałą -badaczem historii lokalnej. W czasie prelekcji w dniu 26.02.2009 nt "Ziemia Strzelecka od prehistorii do 1945 roku" uczniowie mogli zapoznać się z barwną historią wielokulturowego miasta, starymi fotografiami, mapami, planami miasta. Szczególne miejsce zajęłą historia społeczności żydowskiej w mieście i jej przedstawiciewli.Spotkanie zakończył konkurs z nagrodami na temat historii Strzelec Opolskich.
Przygotowaniem w dniu 30.03.2009 prezentacji dla uczniów szkół gimnazjalnych powiatu strzeleckiego dotyczących historii i kultury Żydów, w tym także zamieszkujących Strzelce Opolskie. Przy pomocy nauczycielki przedmiotów gastronomicznych p. Małgorzaty Tacicy i nauczycielki języka niemieckiego p. Sabiny Miś oraz p. Mirosławy Stańczak odbyła się inscenizacja wesela żydowskiego połączona z pokazem tańców żydowskich i prezentacją potraw kuchni żydowskiej (do każdej potrawy dołączony został przepis). Prezentacja projektu "Przywróćmy pamięć" cieszyła się dużym zainteresowaniem 380 uczniów, którzy gościli w tym dniu na Drzwiach Otwartych naszej szkoły. Uczennice klasy I technikum w zawodzie technik obsługi turystycznej i technikum w zawodzie technik organizacji usług gastronomicznych przez kilka godzin przedstawiali ciekawostki dotyczące nieznanej historii i tradycji żydowskiej grupom młodziezy z 8 gimnazjów powiatu strzeleckiego
Współpracą z młodzieżą z partnerskiego miasta Eislingen z Niemiec. W czasie wizyty w Polsce młodzieży niemieckiej w dniach 12-19.05.2009 treści związane z kulturą i historią Żydów były motywem przewodnim spotkań. Młodzież polska i niemiecka uczestniczyła w wycieczce do Krakowa (zwiedzanie Kazimierza, synagogi, fabryki Schindlera, getta) i Oświęcimia (Muzeum Martyrologii). Młodzież z Niemiec obejrzała także pokaz tańców żydowskich i potraw zydowskich przygotowany przez młodzież naszej szkoły.