Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego

"Przywróćmy Pamięć" edycja 2010-2011

Bielsk Podlaski, Zespół Szkół Nr 1 im. J.K. Piłsudskiego

Strona www

http://zs1bielsk.ehost.pl/

Kim jesteśmy

Bielsk Podlaski, Zespół Szkół Nr 1 im. J.K. Piłsudskiego

Uczniowie klasy I Liceum Profilowanego oraz IV Technikum Mechanicznego

Dlaczego realizujemy projekt

Bielsk Podlaski przed II wojną światową był miastem w połowie zamieszkiwanym przez Żydów. Dzisiaj znaczna część mieszkańców nie zdaje sobie sprawy z tego faktu. Chcielibyśmy przypomnieć o tak ważnej części historii naszego miasta jak dzieje kultury żydowskiej w Bielsku oraz okolicach.

Społeczność żydowska w naszej miejscowości

Żydzi pojawili się w Bielsku w XV wieku. W 1487 r. król Kazimierz Jagiellończyk oddał w dzierżawę myto na komorze celnej w Bielsku Żydom z Łucka. W 1542 r. stwierdzono w mieście istnienie gminy żydowskiej. Znaczna ilość Żydów napływa do Bielska w XVIIIw. W 1847 r. Bielski Okręg Bóżniczy liczył 298 Żydów. W 1861 r. mieszkało w mieście 1256 starozakonnych i istniały 3 domy modlitwy. W 1897 r. miasto Bielsk Podlaski liczyło 7464 mieszkańców w tym wyznawców religii mojżeszowej było 4097 (55%).

W okresie 1939-1941 przebywało w Bielsku Podlaskim około 6-7 tysięcy Żydów. Obok synagogi „Sza’rej Zion Beth Midrasz” znajdowała się jesziwa oraz dom sierot. Ostatnim bielskim rabinem był Mosze Aron Bendas.

W tym roku została postawiona tablica upamiętniająca bielszczan pochodzenia żydowskiego.

Co robimy w ramach projektu

Poznawanie kultury żydowskiej obecnej niegdyś na terenie Bielska i okolic. Dokumentowanie relacji świadków z II wojny światowej na temat losów ludności pochodzenia żydowskiego mieszkających w Bielsku i okolicach. Przygotowanie cyklu zajęć na temat świąt i obrzędów żydowskich. Zorganizowanie wycieczki do Tykocina i Orli.

18 stycznia 2011 roku uczestnicy projektu zwiedzili Wielką Synagogę w Tykocinie. Synagoga została zbudowana w 1642 roku i jest drugą co do wielkości synagogą w Polsce. Młodzież zapoznała się z historią Wielkiej Synagogi, obejrzała prezentowane w sali modlitewnej zabytkowe zwoje Tory, tałesy, menory oraz pozostałe eksponaty. W Muzeum znajduje się bardzo bogata ekspozycja judaiców oraz przedmiotów związanych z kulturą żydowską.

Co planujemy na kolejnym etapie projektu

Jesteśmy w trakcie gromadzenia wywiadów z osobami, które podczas II wojny światowej ukrywały Żydów w Brańsku. Opracowane materiały zostaną opublikowane na naszej stronie w najbliższym czasie.