"Przywróćmy Pamięć" edycja 2007-2008

WSCHOWA - I Zespół Szkół im. S. Staszica

Kim jesteśmy

WSCHOWA - I Zespół Szkół im. S. Staszica

Więcej można o nas poczytać na naszej stronie www.zsz.zw.pl. Jesteśmy największą szkołą w powiecie wschowskim (jednym z najmłodszych, bo ma dopiero 5 lat). W skład zespołu szkół wchodzą: zasadnicza szkoła zawodowa, technikum handlowe, ekonomiczne i informatyczne, gimnazjum dla dorosłych i liceum ogólnokształcące i profilowane. My jesteśmy klasą I Liceum Ogólnokształcącego.

Dlaczego realizujemy projekt

Do projektu namówił nas pedagog szkolny i nasz przyszły nauczyciel wiedzy o kulturze - Marek Jarosz. A zaciekawiła nas możliwość dowiedzenia się czegoś więcej o naszej miejscowości i być może odkrywanie jakiejś tajemnicy, gdyż wiele wątków dotyczących historii cmentarza żydowskiego nie znalazło dotąd wyjaśnienia. Uznaliśmy także, że warto uczyć się i innych o Holokauście, gdyż tylko tak możemy się uchronić od nietolerancji i przemocy w naszym życiu. Namacalnym efektem ma być ocalenie naszego cmentarza od zapomnienia i nadanie mu charakteru miejsca pamięci.

Społeczność żydowska w naszej miejscowości

W naszej miejscowości nie ma już społeczności żydowskiej od roku 1940, kiedy to ostatnich mieszkańców narodowości żydowskiej Niemcy wywieźli do różnych obozów zagłady. Po wojnie nikt z tych ludzi nie powrócił, a przynajmniej się nie ujawnił. Dziś wiemy, że było to zaledwie kilkanaście rodzin. Wschowa pozostawała po 1918 roku w granicach Niemiec i wiele rodzin wyemigrowało stąd do Polski Wschodniej i Centralnej, albo do Ameryki.

Co robimy w ramach projektu

Chcemy zaopiekować się cmentarzem żydowskim, a raczej tym, co po nim pozostało. Chcemy przyczynić się do uporządkowania i ogrodzenia terenu cmentarza, odnalezienia ocalałych macew i spopularyzować jego historię, a także przybliżyć uczniom naszej szkoły kulturę żydowską i judaizm. Mieliśmy już dwie lekcje na temat odmienności kulturowej Żydów i ogólne informacje o Holokauście. Lekcję poprowadził pan Marek Jarosz, a pomagały mu nasze koleżanki - Agata, Dominika, Hania i Marta - przekazując swoje doświadczenia ze szkolenia, na którym były 17 listopada w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze. Nauczyliśmy się, że dobrze jest żyć w wolności słowa i wyznania. Niektórzy z nas zaczęli doceniać to, co mają. Po takiej podbudowie teoretycznej poszliśmy na wycieczkę po mieście śladami dawnych mieszkańców narodowości żydowskiej: byliśmy na miejscu cmentarza, dowiedzieliśmy sie o różnych nazwach, jakich używano dla określenia tego miejsca (kirkut, bejt chaim, bejt olam) i o różnych typach nagrobków, które tu jeszcze do lat 70-tych ubiegłego wieku stały. Byliśmy też na miejscu spalonej w czasie "nocy kryształowej" synagogi i wysłuchaliśmy wzruszającej historii o relacji naocznych świadków tego wydarzenia w 1938 roku.

Jest nowe wydarzenie! Kliknij w zdjęcie w ramce "Nasze galerie", żeby obejrzeć galerię zdjęć z porządkowania cmentarza żydowskiego we Wschowie!

Co planujemy na kolejnym etapie projektu

Chcemy jeszcze przed rozpoczęciem prac porządkowych na cmentarzu (czekamy jeszcze na odpowiedź władz w sprawie własności terenu) obejrzeć i przedyskutować kilka filmów. Myślimy tu o: "Życie jest piękne" i "Pociąg życia", a także dokumentalne: "Noc Kryształowa", "Powstanie państwa Izrael" i "Świadkowie". W zakładce Do ściągnięcia publikujemy tekst Agaty, napisany po obejrzeniu "Nocy Kryształowej". Mogą się pojawić jeszcze inne wypowiedzi.

Planujemy też serię konkretnych zabiegów kosmetycznych na terenie cmentarza na ul. 17 Pułku Ułanów. Jesteśmy na etapie rozmów z gminą w temacie wykoszenia trawy i wycięcia krzaków, które bardzo utrudniają sprzątanie.

Kto nam pomaga

Pomaga nam nasza dyrekcja, która przychylnie patrzy na udział młodzieży w takich przedsięwzięciach. Bardzo pomaga nam pan Leszek Marciniak, dyrektor Muzeum Ziemi Wschowskiej. W skład muzeum wchodzi także Lapidarium Rzeźby nagrobnej, gdzie zgromadzono już wiele pamiątek z cmentarza żydowskiego. Przychylni są nam pracownicy muzeum: pani Marta Małkus - kustosz Lapidarium i pan Dariusz Czwojdrak - wieloletni pracownik działu judaików w Muzeum Okręgowym w Lesznie, a obecnie kustosz we wschowskim muzeum. Przychylny inicjatywie jest także pan burmistrz Krzysztof Grabka i pani radna Jolanta Pawłowska, a także uczniowie innych szkół, którzy nam kibicują, a szczególnie Ania Kochman z ILO im Zana we Wschowie.

Z czego jesteśmy szczególnie dumni

Udało nam się zlikwidować dziki plac zabaw na terenie cmentarza i znaleźliśmy tam fragment macewy z widoczną inskrypcją. Oczywiście przekazaliśmy znalezisko we właściwe ręce, tzn do Lpidarium Rzeźby Nagrobnej