"Przywróćmy Pamięć" edycja 2008-2009
WODZISŁAW ŚLĄSKI - Gimnazjum nr. 2 im. Ziemi Wodzisławskiej
Kim jesteśmy
WODZISŁAW ŚLĄSKI - Gimnazjum nr 2 im. Ziemi Wodzisławskiej
Dlaczego realizujemy projekt
Uczestnictwo w projekcie daje nam możliwość bliższego poznania zapomnianej kultury i tradycji żydowskiej, która nierozerwalnie związana jest z historią naszego miasta. To także kolejna szansa na obalanie stereotypów i uprzedzeń na rzecz kształtowania postaw tolerancji i poszanowania.
Co robimy w ramach projektu
Projekt będzie realizowany we współpracy z "bliźniaczą" szkołą z Wodzisławia w województwie świętokrzyskim (w Polsce są tylko dwie miejscowości o tej nazwie).
Chcielibyśmy w ramach w.w. projektu zrealizować następujące działania:
- opracowanie przewodnika po wodzisławskich zabytkach żydowskich;
- spotkania z przedstawicielami gmin żydowskich;
- nawiązanie kontaktów ze świadkami "Marszu Śmierci" (przemarsz przez ziemię wodzisławską więźniów po likwidacji obozu w Auschwitz);
- wzajemne poznanie efektów pracy uczniów z Wodzisławia Śląskiego i Wodzisławia (woj. świętokrzyskie);
- "W blasku menory" - wieczór poetycko-muzyczny.
Nasze pierwsze działania w ramach projektu rozpoczęliśmy od ustalenia wspólnych priorytetów ze szkołą partnerską, którą jest Gimnazjum nr 1 w Wodzisławiu. Dobrą okazją do pierwszych ustaleń stał się udział w szkoleniu nauczycieli, które odbyło się w Radzikowie (18 - 20.10.2008 r.).
Jednocześnie grupa uczniów naszego gimnazjum pod opieką nauczycieli wzięła udział w zorganizowanym 19.09.2008 r. przez Muzeum w Wodzisławiu Śl. we współpracy z panem Grzegorzem Meislem DNIU KULTURY ŻYDOWSKIEJ. Było to spotkanie poświęcone kulturze oraz tradycji wodzisławskich Żydów. W trakcie spotkania uczniowie mieli okazję poznać zwyczaje oraz pieśni na Szabat i Nowy Rok żydowski. Mogli również skosztować potraw kuchni żydowskiej: chałki, bajglów i macy. Honorowymi gośćmi spotkania był: pani Tova Ben Tzvi z Izraela (nagrodzona tytułem Człowieka Pojednania przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów), Joanna Brańska (założycielka i sekretarz Stowarzyszenia Polska Izrael) oraz Marta Titaniec (członek zarządu Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów).
Nasze kolejne działania zbiegły się z wizytą francuskiej młodzieży, która w ramach projektu realizowanego przez nasze gimnazjum odwiedziła naszą szkołę. Jak zawsze w takiej sytuacji chcemy pokazać gościom, jak pięknym miastem jest Wodzisław Śl. Tak też było i tym razem. 30 września wybraliśmy się z francuską grupą szlakiem najpiękniejszych zakątków naszego miasta, jednak oprócz miejsc, które znają wszyscy wodzisławianie (np. Baszta Romantyczna czy też Urząd Stanu Cywilnego) postanowiliśmy odkryć przed gośćmi miejsca nieznane i do tej pory nieeksponowane, a bezpośrednio związane z kulturą żydowską. Odwiedziliśmy budynek, w którym niegdyś znajdowała się żeńska szkoła żydowska oraz budynek dawnej synagogi. Kolejno skierowaliśmy kroki do Muzeum Miejskiego w Wodzisławiu Śl., w którym oprócz stałych wystaw znajduje się ekspozycja związana ze śladami kultury żydowskiej na terenie Wodzisławia Śląskiego. Mieliśmy okazję obejrzeć m.in. zdjęcia przedstawiające dawny wygląd kamienic żydowskich właścicieli oraz porównać je ze stanem obecnym. W gablotach można tyło także zobaczyć typowe przedmioty związane z kulturą żydowską np. menorę.
1 października 2008 r. – to kolejny dzień naszych działań. Wspólnie z gośćmi uczniowie naszej szkoły wyjechali do Muzeum Miejsca Pamięci Auschwitz. Wizyta na terenie byłego obozu wywarła wstrząsające wrażenie nie tylko na naszych uczniach, ale i francuskiej młodzieży. Oprócz stałych miejsc przewidzianych w trakcie zwiedzania mieliśmy możliwość wejścia do baraku żydowskiego. Teraz słowo Holokaust przestało być pustym terminem funkcjonującym w podręcznikach historii.
1 listopada jest dniem szczególnym dla każdego człowieka. W tym dniu uczniowie naszej szkoły wzięli udział w kweście, z której dochód został przeznaczony na renowację żydowskiego cmentarza.
14 listopada – to pierwszy dzień wizyty w naszej szkole grupy z Izraela. Tygodniowa wizyta uczennic renomowanej szkoły artystycznej z Tell Awiwu związana była z udziałem w projekcie „tanecznym”, co wiąże się z profilem klasy, do której uczęszczają nasi goście. Dlatego też integracja zespołów oraz wymiana doświadczeń odbywała się m.in. w trakcie wspólnych warsztatów tanecznych. Nasi goście zwiedzili również Wodzisław Śl. (dużym zainteresowaniem cieszyła się wystawa Muzeum Miejskiego w Wodzisławiu Śl. związana ze śladami kultury żydowskiej w naszym mieście), odwiedzili Kraków z pięknym Kazimierzem, a także Wisłę. Jednym w ciekawszych przedsięwzięć projektu był Wieczór narodowy, w trakcie którego wszyscy uczestnicy odtańczyli wspólny taniec integracyjny oraz zaprezentowali typowe dla swoich krajów tańce narodowe.
9 grudnia - tego dnia uczniowie, rodzice oraz nauczyciele naszego gimnazjum, a także zaproszeni goście wzięli udział w świątecznym koncercie talentów, z którego dochód, jak co roku, zostaje przekazany na cele charytatywne. W tym roku mieliśmy okazję m.in. wysłuchać koncertu zespołu wokalnego "Siódme niebo" w nowym repertuarze z melodiami żydowskimi, a także podziwiać żydowskie tańce w wykonaniu najmłodszych uczestników zespołu "Pokusa ".
11 grudnia (w czwartek) o godz. 12.45 w sali informatycznej naszej szkoły odbyła się lekcja otwarta, na którą zaprosiły nauczycielki języka polskiego i informatyki. Celem zajęć zatytułowanych "Oswajamy nieznane - czyli co warto wiedzieć o kulturze żydowskiej" było przede wszystkim rozbudzenie zainteresowania uczniów innymi narodami (w naszym przypadku żydowskim), ich historią, odmiennością kulturową oraz uwrażliwienie ich na problemy wynikające z faktu posługiwania się stereotypami. W trakcie lekcji w poszukiwaniu potrzebnych informacji związanych z historią, obyczajowością, kulturą i religią żydowską uczniowie korzystali z materiałów edukacyjnych FODZ oraz z komputera. Młodzież obejrzała również przygotowaną przez nauczycieli prezentację przedstawiającą typowe dla kultury żydowskiej budowle (synagoga, mykwa, kirkut), w prezentacji znalazł się również budynek synagogi w Wodzisławiu Śl. oraz fragment filmu prezentującego cmentarz żydowski w Wodzisławiu (powiat jędrzejowski), który otrzymaliśmy od zaprzyjaźnionego gimnazjum.
Frankofonia to słowo klucz, którego nie trzeba tłumaczyć żadnemu gimnazjaliście naszej szkoły, jest to okres wielokulturowej wędrówki, którą każdego roku przeżywamy całą społecznością gimnazjum. W tym roku odkrywaliśmy korzenie żydowskie, które tak głęboką tkwią w naszym mieście.
24 marca 2009 r. kolejny raz powitaliśmy gości z naszej partnerskiej szkoły w Wodzisławiu (powiat jędrzejowski), wspólnie postanowiliśmy odkrywać nieznane i obalać stereotypy, które fałszują obraz świata. Nasze spotkanie rozpoczęliśmy wspólną pracą w trakcie lekcji języka polskiego z elementami informatyki. Zadaniem uczniów było skonstruować zadania testowe, rebusy, krzyżówki lub inne polecenia ściśle związane z przydzieloną poszczególnym grupom tematyką, np. święta żydowskie, muzyka, strój żydowski a strój śląski, żydowscy nobliści itd. Uczniowie z pomocą nauczycieli języka polskiego oraz informatyki świetnie poradzili sobie z zadaniem, które okazało się bardzo inspirujące
25 marca 2009 r. w ramach obchodów Frankofonii zaprosiliśmy lokalną społeczność na wieczernicę, która była kolejnym etapem naszej działalności w programie „Przywróćmy pamięć, a skupia się na odkrywaniu wielokulturowej tradycji i przywracaniu pamięci o niej. Jest to najlepszy klucz do poznawania siebie nawzajem i otaczającego świata.
Wędrówka z poezją Morrisa Rozenfelda, Mani Łejba Brahińskiego, Leona Kusmana, Kadii Mołodowskiej, Mosze Szymela pozwoliła nam poznać teksty niezwykle głębokie, inspirowane bolesnymi przeżyciami Holocaustu, ale też pragnieniem doznania prawdziwej miłości, odkrywania sensu człowieczeństwa. Wśród prezentowanych utworów były też wiersze Agnieszki Osieckiej, wybitnej znawczyni literatury żydowskiej, współzałożycielki Teatru Żydowskiego Atelier w Sopocie, który w tej chwili nosi imię poetki. Agnieszka Osiecka jest też patronką naszych przyjaciół z Gimnazjum nr 1 w Wodzisławiu, w województwie świętokrzyskim, których również gościliśmy tego dnia w szkole.
Kolejne grupy warsztatowe przeżywały z nami poetycką wędrówkę, której celem było przywracanie pamięci, odkrywanie na nowo naszych frankofońskich wartości – przyjaźni, tolerancji, pokoju...
Jednocześnie na terenie szkoły odbywały się warsztaty taneczne, w trakcie których kolejni goście (a było ich około 250) poznawali tajniki tańca żydowskiego.
Kolejną atrakcją frankofonii były warsztaty kulinarne, których uczestnicy próbowali sił w tradycyjnych potrawach żydowskich.