W Polsce na przestrzeni wieków spotykały się różne kultury i religie, które dzięki pokojowemu współistnieniu stworzyły niezwykłe, wielokulturowe dziedzictwo. Ważną częścią tej wieloetnicznej społeczności byli Żydzi; śladem ich obecności są dziś nie tylko liczne zabytki architektury oraz zaniedbane cmentarze - ale także ważny wkład w rozwój kultury i sztuki polskiej. Chcemy razem z młodymi ludźmi odkrywać to wielokulturowe dziedzictwo i przywracać pamięć o nim - bo wierzymy, że w ten sposób lepiej zrozumiemy siebie nawzajem i otaczający świat.

Obecna edycja Programu realizowana jest przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce w ramach partnerstwa z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz dzięki wsparciu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny.

Celem realizowanego od 2005 r. przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego programu edukacyjnego „Przywróćmy Pamięć” jest propagowanie wśród uczniów wiedzy na temat historii i kultury Żydów oraz zachęcenie ich do realizacji projektów na rzecz przywracania pamięci o społeczności żydowskiej w swojej miejscowości. Istotnym elementem programu jest również podjęcie opieki nad miejscowym cmentarzem żydowskim.

Adresatami programu są przede wszystkim uczniowie w wieku gimnazjalnym i licealnym oraz podopieczni organizacji pozarządowych i placówek realizujących programy dla młodzieży. Akces do programu mogą zgłaszać placówki z całej Polski.

Program realizowany jest w oparciu o przygotowane przez Fundację materiały edukacyjne dla uczniów i nauczycieli (dostępne w dziale „Polecamy”, a także w wersji drukowanej i na płycie CD). Służą one jako kompendium wiedzy na temat historii i religii Żydów oraz pracy metodą projektu edukacyjnego.

Cele programu „Przywróćmy Pamięć”:

• Rozwijanie i popularyzacja zainteresowań uczniów historią i lokalnym dziedzictwem kulturowym poprzez nawiązanie do wielokulturowej i wielonarodowej przeszłości Polski;
• Wsparcie edukacji publicznej w zakresie propagowania wiedzy na temat mniejszości żydowskiej i jej obecności w polskim krajobrazie kulturowym;
• Uczenie i propagowanie postaw otwartości, tolerancji i szacunku dla odmienności, przypominanie polskiej tradycji wielokulturowości i tolerancji;
• Integracja wspólnot i społeczności lokalnych wokół tematu dziedzictwa kulturowego i pamięci o nim, tworzenie więzi między różnymi grupami społecznymi;
• Nawiązanie lokalnych partnerstw służących wymianie doświadczeń;
• Zaangażowanie młodych ludzi w dialog międzypokoleniowy oraz edukację rówieśniczą;
  Kształtowanie postaw odpowiedzialności i przywiązania do „małej ojczyzny”, przygotowanie młodzieży do podejmowania działań nastawionych na budowanie społeczności lokalnej (community building);
• Przekazanie młodzieży umiejętności, które będą mogły zostać wykorzystane w ramach samodzielnej pracy;
• Realizacja ciekawych i kreatywnych projektów lokalnych w celu upowszechnienia wiedzy o kulturze i historii Żydów polskich.

W ramach projektu „Przywróćmy Pamięć” uczniowie:

ODKRYJĄ WIELOKULTUROWĄ HISTORIĘ SWOJEJ MIEJSCOWOŚCI
zbiorą informacje i dokumenty związane z obecnością Żydów w ich miejscowości i regionie, przeprowadzą wywiady ze starszymi mieszkańcami, sfotografują i opiszą zachowane zabytki.

POZNAJĄ TRADYCJĘ I KULTURĘ ŻYDOWSKĄ
dowiedzą się wiele na temat tradycji żydowskiej, aby lepiej zrozumieć losy polskich Żydów oraz wykorzystać tę wiedzę w szukaniu odpowiedzi na pytania o wartości uniwersalne: wolność słowa, sprawiedliwość, odpowiedzialność, dobroczynność

ZAOPIEKUJĄ SIĘ CMENTARZEM ŻYDOWSKIM
uporządkują go, sfotografują macewy, zrekonstruują jego historię

PRZYWRÓCĄ PAMIĘĆ O WIELOKULTUROWYM DZIEDZICTWIE
zaprojektują i wydadzą ulotki w wielokulturowym dziedzictwie miejscowości, zaproszą mieszkańców na przedstawienie, zaprezentują prace plastyczne, oprowadzą innych po żydowskich zabytkach, zorganizują dyskusję na temat praw człowieka.

Tak jak w poprzednich latach, swoje działania uczniowie prezentować będą na stronie internetowej programu, oraz na stronie FB projektu.

Zarówno nauczycielom, jak i uczniom realizującym program „Przywróćmy Pamięć” Fundacja zapewnia bezpłatne materiały edukacyjne zawierające między innymi specjalnie stworzone na potrzeby tego programu teksty na temat kultury, etyki i zwyczajów żydowskich. Uczestników programu zapraszamy również do udziału w bezpłatnych szkoleniach obejmujących zagadnienia kultury i historii Żydów, metodologię projektów edukacyjnych, prowadzenie wywiadów - oral history.

Terminy szkoleń dostępne będą na naszej stronie internetowej.

Efekty swoich projektów uczniowie przedstawią podczas finałowej prezentacji programu „Przywróćmy Pamięć”, na którą zaprosimy wszystkich uczestników po koniec roku szkolnego 2015/2016 do Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.