 |
 |
 |
  |
||
 |
| home | aktualności | o nas | o dziedzictwie | projekty | partnerzy | przetargi | galeria | kontakt |
|
Cieszanów, ul. Armii Krajowej, podkarpackie Cmentarz żydowski w Cieszanowie jest oddalony około 150 m na północny zachód od Rynku, znajduje się przy ul. Armii Krajowej i zajmuje działkę geodezyjną nr 1718, na planie zbliżonym do litery L, o powierzchni 0,7695 ha. Data założenia cmentarza nie jest znana - istniał przynajmniej od 1854 r., co potwierdza plan katastralny Cieszanowa. W tym czasie cmentarz zajmował działkę na planie równoległoboku, na jego północno-zachodnim skraju znajdował się budynek, pełniący przypuszczalnie funkcję domu przedpogrzebowego lub stróżówki. Przypuszczalnie w kolejnych latach doszło do poszerzenia cmentarza. W 1914 r. na cmentarzu został pochowany cadyk Symcha Jissachar Ber Halberstam syn Jezechiela Szragi z Sieniawy, wnuk Chaima z Sącza. Na podstawie zachowanego materiału ikonograficznego można przyjąć, że przed 1939 r. cmentarz był ogrodzony drewnianym płotem o wysokości około 1,8 m, częściowo murem betonowym. Dominowały nagrobki w formie polichromowanych, masywnych stel z piaskowca, zamkniętych prostokątnie oraz łukiem, z inskrypcjami w języku hebrajskim. W czasie drugiej wojny światowej na polecenie Niemców nagrobki wykorzystywano do utwardzenia drogi Zamch - Żuków. Przynajmniej do 1943 r. na cmentarzu odbywały się pochówki, między innymi w grudniu 1943 r. pochowano na nim 10 Polaków rozstrzelanych na Rynku. Jesienią 1944 r. ich zwłoki ekshumowano na cmentarz katolicki. 15 czerwca 1957 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Cieszanowie przyjęło uchwałę o zamknięciu cmentarza. Ostateczną decyzję w tej sprawie podpisał Minister Gospodarki Komunalnej 8 grudnia 1961 roku. W dołączonej dokumentacji podano, że cmentarz zajmuje działkę o powierzchni 42 a, ostatni pochówek miał miejsce w 1942 roku. W spisie cmentarzy opracowanym przez Urząd do Spraw Wyznań w 1981 r. podano, że cmentarz żydowski w Cieszanowie ma powierzchnię 0,7 ha, stanowi własność Skarbu Państwa, posiada ogrodzenie w dobrym stanie, w jego obrębie nie zachowały się nagrobki, w 1955 r. wykonano prace porządkowe. W 1990 r. dzięki współpracy rodziny Rubinów - potomków miejscowej dynastii chasydzkiej oraz Fundacji Rodziny Nissenbaumów - wykonano ogrodzenie z przęseł metalowych o wysokości 1,5 m, z bramą i furtką osadzonymi na filarach z cegły klinkierowej. Zbudowano również ohel cadyka Symchy Jissachara Bera Halberstama. Projekt ogrodzenia wykonała Alina Jurkowska-Dusik, projekt ohelu - Krzysztof Ołdziejewski. W wyniku daleko posuniętej destrukcji w obrębie cmentarza zachował jeden przedwojenny nagrobek. Teren porasta trawa oraz drzewa liściaste. To jeden z ponad 150 cmentarzy, które posiada Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Prosimy, pomóż nam utrzymać to miejsce pochówku Żydów z Cieszanowa. Napisz do nas, aby omówić formę Twojego wsparcia: fodz@fodz.pl. |
|
||||||||||||||||||||
 |
||
 |
 |
 |
 |
||
 |