Suchowola, podlaskie
 Cmentarz żydowski w Suchowoli jest oddalony około 1,3 km na północ od Rynku, znajduje się za skrzyżowaniem dróg do Augustowa i Pokośna, po wschodniej stronie ul. Augustowskiej. Data założenia cmentarza jest nieznana, przypuszczalnie powstał w XIX wieku. Przed 1939 r. cmentarz był otoczony kamiennym murem, jego teren był porośnięty drzewami. Na cmentarzu znajdował się drewniany dom przedpogrzebowy. Obiekt uległ daleko posuniętej dewastacji. W obrębie cmentarza można odnaleźć pojedyncze relikty zniszczonych nagrobków. Teren porasta las. Na skraju cmentarza, od strony ul. Augustowskiej znajduje się współczesny, zwieńczony krzyżem pomnik z napisem: „Miejsce uświęcone krwią bestialsko pomordowanych przez bolszewików 9 VIII 1920 r. Mietko Fabian, Naumowicz Władysław, Rudakowski Piotr, Zaniewski Feliks, Zimnoch Franciszek. Zginęli za Polskę. Pamiętamy”. Obok ustawiono kamienną tablicę z napisem: „Cmentarz żydowski w Suchowoli, założony w XVII w. Zniszczony przez niemieckich okupantów podczas II wojny światowej. Odrestaurowany w 2010 r. Przechodniu, uszanuj miejsce pamięci zmarłych. TNCBH”. W lipcu 2020 r. z inicjatywy Centrum Trzech Kultur na cmentarzu urządzono lapidarium, w którym umieszczono odnalezione fragmenty macew. Cmentarz jest własnością Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Bieżące prace porządkowe są wykonywane przez Centrum Trzech Kultur i Urząd Gminy Suchowola. To jeden z ponad 150 cmentarzy, które posiada Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Prosimy, pomóż nam utrzymać to miejsce pochówku Żydów z Suchowoli. Napisz do nas, aby omówić formę Twojego wsparcia: fodz@fodz.pl. Autor: Krzysztof Bielawski |