Płock, ul. Mickiewicza, mazowieckie
Cmentarz żydowski w Płocku jest oddalony około 1,3 km na północny wschód od Starego Rynku, znajduje się przy ul. Mickiewicza. Cmentarz powstał w 1845 r. Przed 1939 r. zajmował powierzchnię około 3,7 ha. Podczas drugiej wojny światowej oraz w latach późniejszych cmentarz uległ dewastacji, do której przyczyniły się niemieckie władze okupacyjne oraz niektórzy mieszkańcy. W 1946 r. na cmentarzu odbył się pogrzeb 25 osób rozstrzelanych przez Niemców w 1940 r. w Imielnicy. Ich szczątki ekshumowano ze zbiorowego grobu w miejscu egzekucji. W 1949 r. na ich grobem odsłonięto pomnik zaprojektowany przez Beniamina Perelmutera. Do lat 60. cmentarz służył jako miejsce pochówku płockich Żydów, opiekowało się nim Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce. W 1964 r. urzędnicy miejscy poruszali kwestię rekonstrukcji pomnika na grobie ofiar Zagłady ze względu na jego zły stan techniczny oraz plany zamknięcia cmentarza. Pomnik wyburzono w 1967 roku. Prawdopodobnie pod koniec lat 70. wzniesiono drugi pomnik, którego projektantem był Lucjan Kot. W latach 1981-1982 Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego prowadził rozmowy z władzami Płocka w sprawie uporządkowania cmentarza i przekazania go w administrację miastu. Obecnie większą część cmentarza zajmuje trawnik. W południowo-zachodniej części znajduje się wydzielona działka o przybliżonych wymiarach 40 x 70 m, z pomnikiem na grobie ofiar Zagłady, kwaterą grzebalną z lat 1945-1968 i murem, do którego przytwierdzono destrukty odnalezionych nagrobków. Właścicielem cmentarza jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Obiekt nie jest wpisany do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz do rejestru zabytków nieruchomych. Autor: Krzysztof Bielawski |