Dziennik „Wielkopolanin” z 1937r. z artykułem „Przełamali się opłatkiem z Żydami”.
„Wielkopolanin” to poznański dziennik z okresu II Rzeczypospolitej. Emilka ma numer 18 z niedzieli 14.02.1937 roku. Gazetę znalazła u babci na strychu w starej komodzie. „Moja babcia mieszka we wsi Stawiguda, niedaleko Olsztyna. Gazetę odnalazłam wspólnie z moim tatą, którego zainteresowała ta stara skrzynia” [cytat].
W dzienniku znajdują się artykuły o: sejmie i senacie, jak gospodarowali pułkownicy, czemu Gdańsk chce zmienić konstytucję, przegląd wydarzeń zagranicznych, ewangelia św. na pierwszą niedzielę Postu, artykuł o końcu czerwonej Hiszpanii, rady i nauki rolnicze, wiadomości gospodarcze, odpowiedzi redakcji i drobne ogłoszenia oraz artykuł „Przełamali się opłatkiem z Żydami”.
W treści artykułu czytamy:
Związek Rezerwistów Koło w Białym Dunajcu Górnym urządził katolicką i tradycyjną uroczystość łamania się opłatkiem. Zaproszono na nią Żydów. Autor używa określenia „naszych obiwateli” Żydów. Opisuje również, że w fabryce tektury Kappelmana, Żyd - właściciel zatrudnia katolików nawet w niedziele i święta i „gwałci przykazania boże”. Żydzi na uroczystości się pojawili i dzielili się opłatkiem z katolikami. Autor artykułu nazywa tą sytuację „hańbą”. Poddaje krytyce wiarę owych katolików. Nazywa Żydów „potomkami morderców Jezusa Chrystusa”. Autor jest oburzony, tym bardziej, że katolicy i ciężko, i w niedzielę pracują u Żyda. Katolicy dzielą się opłatkiem z „potomkami morderców Chrystusa”, tym bardziej, że Żydzi każą im w niedziele ciężko pracować w swoich fabrykach. Krytykuje spotkanie opłatkowe, wspólne śpiewanie kolęd i wspólne spotkanie katolickiego księdza z Żydami, co jest jego zdaniem „poniżaniem godności kapłańskiej”. Określa całą sytuacje słowem „wstyd”. I uznaje, ze jeśli katolicy tak robią, to podobają się im Żydzi i mogą być Żydami, a nie katolikami.
Wyraźnie widać w prasie przedwojennej nastroje panujące w Polsce przez „noc kryształową” i II wojną światową.
Oprac. Joanna Mieszczyńska, zdjęcia Emilka II b (Gimnazjum nr 13 w Olsztynie)