home aktualności o nas o dziedzictwie projekty partnerzy nieruchomości
     

   
  II Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Zamościu  
   start        program        szkolenia        galeria        media o nas        poprzednie edycje programu        kontakt    
     
2012-04-19 Mszana Dolna. Dzień Pamięci Jom Ha-Szoah

Nasi żydowscy współobywatele mieli sporo "swoistego szczęścia". Niewielu z nich trafiło do obozów zagłady, oszczędzono im konania w komorach gazowych. Dość paradoksalnym faktem jest, że jedna z nielicznych osób pochodzących z Mszany Dolnej, która trafiła do obozów koncentracyjnych (Płaszów-Oświęcim-Dachau), przeżyła wojnę. Jak straszną przeszła drogę, trudno nawet próbować sobie wyobrazić, jednak ona ocalała, cała zaś jej rodzina została zamordowana. To, że nie przez obóz, nie przez komorę gazową, nie znaczy, że łagodnie i godnie. Wręcz przeiwnie. Zbiorowa egzekucja, w której zginęli nasi żydowscy bracia, była pasmem cierpień i upokorzeń. Oszukani, obrabowani, spędzeni na plac, gdzie kazano rozbierać się do naga. Pędzeni potem pod kolbami gestapowców nad wykopane wcześniej doły, gdzie mieli ginąć od strzału karabinem. Nie wszyscy umierali od razu. Esesmani nie zawsze trafiali. Na dzieci szkoda im było kul. Trudno opisać gehennę ginących. Był 18. sierpnia 1942 roku, gorący, wręcz upalny dzień. Krew pomordowanych wydobywała się z dołów, spływając na poniższą ulicę. Jak wspominać tak umęczonych?

Podobno to wzgórze mordu spłynęło krwią

Podobno ziemia ich nie pomieściła

Dwa wielkie doły, dwie rany w ziemi

Dwie rany w matce nas wszystkich

Płakała krwawymi łzamiRachel-Pramatka

Mszana

Po dzieciach wybranych

Po dzieciach pomordowanych

Po dzieciach zapomnianych

Policzyliśmy ich według imion. Według wieku. Wspomnieliśmy przynajmniej niektórych. Zapaliliśmy dla nich światło menory. Zaśpiewaliśmy "Ose szalom bimromaw" po hebrajsku. "Majn jidisze mame" w jidisz. Odmówiliśmy psalm 23, po polsku.  

 


gora
---

poprzednie następne
Loading... >> Play || Pause


powrót do listy galerii
 
   
   
   


   
 
 


Polecamy
  MATERIAŁY EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW   
  MATERIAŁY EDUKACYJNE DLA NAUCZYCIELI   
 

LOGO FUNDACJI - zachęcamy do umieszczania go w Państwa materiałach

 
  Ulotka programu "Przywróćmy Pamięć", edycja 2007-2008  
  POROZMAWIAJMY - EUROPEJSKIE DEBATY O WARTOŚCIACH  
  DZIAŁANIA PROWADZONE PRZEZ UCZESTNIKÓW W 2008 R.  
  DOBRE PRAKTYKI 2007/2008  
  Dobre Praktyki Programu "Przywróćmy Pamięć" 2015-2016  


   
  mapka  
   
zachodniopomorskie lubuskie pomorskie wielkopolskie kujawsko - pomorskie dolnośląskie warmińsko - mazurskie podlaskie mazowieckie łódzkie opolskie lubelskie śląskie świetokrzyskie małopolskie podkarpackie

   
  Podaj swój adres e-mail, aby otrzymywać informacje o programie "Przywróćmy Pamięć"  
   
   


copy