Osadnictwo żydowskie na obszarze niegdysiejszego województwa podlaskiego było znacznie zapóźnione w zestawieniu z sąsiednim Mazowszem i pozostałymi ziemiami litewskim. Pierwszych Żydów napotykamy w Wysokiem Mazowieckiem już pod koniec XVII stulecia. Wizytujący miejscową parafię w 1723 roku, biskup łucki, zanotował w swoim sprawozdaniu, iż na terenie miasta znajdowało się wówczas 10 starozakonnych, którzy wybudowali przed rokiem bóżnicę. Tworzyli niewielkie skupisko i byli podporządkowani władzom  okręgowego  kahału w Ciechanowcu. Być może tworząc filię ciechanowiecką wozili zmarłych na cmentarz w Ciechanowcu. Kahał wysokomazowiecki usamodzielnił się w drugiej połowie XVIII wieku. Gmina rozwijała się w szybkim tempie i na przełomie 1799/1800 liczyła już 276 Żydów, którzy stanowili 32% ogółu mieszkańców. Szczytowy okres rozwoju gminy żydowskiej przypada na XIX stulecie. Od drugiej połowy XIX wieku stanowili większość mieszkańców miasta, przyczyniając się do jego rozwoju gospodarczego i kulturalnego. Według dość wiarygodnych danych z 1889 r., na 3109 mieszkańców miasta, Żydów było 1891, co stanowiło ok. 61%. W okresie międzywojennym, konkretnie w 1921 r. na 3214 mieszkańców, Żydów było 1898.

Na przestrzeni wieków gmina żydowska posiadała prawdopodobnie trzy miejsca pochówku!!! 

O pierwszym cmentarzu żydowskim w Wysokiem Mazowieckiem lakonicznie wspomina „Tabela z miasteczka dziedzicznego Wysokiego Mazowieckiego z gruntów wszelkich w mieście (...) z 1800 r.”, która oznajmia, że w mieście obok przyszkółka i szkoły [synagogi] znajdował się  „szpital żydowski wraz z mogiłkami”. Według zasad religii mojżeszowej cmentarz powinien znajdować się nie bliżej niż 50 łokci (25 m) od najbliższego domu mieszkalnego i jego granice winny być oznaczone płotem lub okopem. Cmentarz, którego korzenie sięgają zapewne drugiej połowy XVIII wieku, znajdował się przypuszczalnie przy bóżnicy, w kierunku północno-wschodnim. Drugi cmentarz założono pomiędzy 1830 a 1838 r. przy obecnej ul. Żwirki i Wigury (dawniej Zarzecznej). Znajduję się w pobliżu katolickiego cmentarza, od którego oddziela go – od strony zachodniej – niewielki kawałek gruntu rolnego. Na powierzchni 0,6 hektara zachowało się ponad 60 macew (większość znacznie zniszczonych) oraz kilkanaście śladów po nagrobkach. Niestety nie dają one właściwego obrazu, jak cmentarz wyglądał przed Holokaustem. W czasie II wojny światowej wysokomazowieccy Żydzi zostali wymordowani w hitlerowskich obozach w Treblince i Auschwitz. Przez lata, po unicestwieniu społeczności miejscowych Żydów, cmentarz popadał w zapomnienie. Teren porastały chaszcze uniemożliwiające dostęp do wielu macew, pozostałe zaś nagrobki stały się źródłem kamienia budowlanego dla mieszkańców odbudowującego się miasteczka. Ze względu na swój wiek cmentarz ma charakter zabytkowy i jest wpisany do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (nr rej.: 371 z 20.04.1988 )
W 2006 r., dzięki wsparciu Michaela Traisona oraz Marvina Brooksa, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, odrestaurowała kirkut, nadając mu wreszcie właściwy charakter. 29 maja 2006 r. rozpoczęły się działania mające na celu uporządkowanie i budowę pomnika upamiętniającego żydowskich mieszkańców Wysokiego Mazowieckiego. Prace porządkowe polegały na karczowaniu dzikich zarośli i drzew, skoszeniu trawy na terenie cmentarza. W trakcie prac wykonano część ogrodzenia terenu cmentarza, ustawiono przewrócone macewy. Wzniesiono także pomnik ku czci dawnych żydowskich mieszkańców Wysokiego Maz. Na jego ścianach wyryto w języku polskim, hebrajskim i angielskim napis o treści: "Żydzi osiedlili się w Wysokiem Mazowieckiem w XVII wieku. Od drugiej połowy XIX wieku ludność żydowska stanowiła większość mieszkańców miasta, przyczyniając się do jego rozwoju gospodarczego i kulturalnego. W okresie okupacji niemieckiej, w sierpniu 1941 roku, Żydzi z Wysokiego Mazowieckiego zostali zmuszeni do osiedlenia się w getcie. 2 listopada 1942 roku getto zostało zlikwidowane; 2000 jego żydowskich mieszkańców wywieziono do obozu pracy w Zambrowie a po jego likwidacji w styczniu 1943 roku - do Auschwitz. Pamięci żydowskich mieszkańców Wysokiego Mazowieckiego, zamordowanych w czasie Zagłady przez niemieckich nazistów i ich pomocników". 23 listopada 2006 r. odbyła się uroczystość kończąca pierwszy etap restauracji cmentarza.
Trzeci cmentarz znajdował się przy ul. Dolnej (niektóre źródła podają przy ul. Białostockiej),  chowano na nim Żydów, którzy zostali ujęci poza terenem getta (getto w Wysokiem Mazowieckiem istniało od 15.08.1941 do 02.11.1942).

wybór i opracowanie: Głębocki Karol