"Przywróćmy Pamięć" edycja 2007-2008
MIEDZNA - Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki
Kim jesteśmy
Jesteśmy uczniami najstarszych klas Szkoły Podstawowej im. T. Kościuszki w Miedznie. Lubimy poszukiwać nowych, ciekawych informacji, szczególnie jeśli one dotyczą naszej miejscowości i jej mieszkańców. W poprzedniej edycji programu z pasją odkrywaliśmy historię i przywracaliśmy pamięć o tych, których nie ma już wśród nas. Zdajemy sobie sprawę, że tolerancji musimy uczyć się od najmłodszych lat.
Dlaczego realizujemy projekt
Przed II wojną światową Miedznę zamieszkiwali żydzi i katolicy. Różnie ukaładały się stosunki pomiędzy nimi. Najstarsi mieszkańcy pamiętają wesołe i smutne zdarzenia oraz ich bohaterów. Nie chcemy, żeby ta wiedza odeszła razem z nimi. Myślimy, że warto rozmawiać o przeszłości Miedzny i jej mieszkańców. Chcemy zapamiętać te opowieści i przekazać je młodszym kolegom. Pragniemy być badaczmi historii miejsca, które jest nam najbliższe. Zgadzamy się ze stwierdzeniem Antoniego Kępińskiego,iż:
Nasza przeszłość nadaje kształt naszej przyszłości.
Zdajemy sobie sprawę, że Polacy nie są narodem zbyt tolerancyjnym. My jednak chcemy być inni, chociaż nie jest to proste. Wiemy, że
Możemy szanować człowieka, dlatego że jest od nas odmienny, i możemy go rozumieć, ponieważ jest nam równy.
(Karel Capek)
Postanowiliśmy jednak spróbować i namówimy do tego innych.
Społeczność żydowska w naszej miejscowości
Miedzna to niewielka miejscowość położona nad rzeką Miedzanką. Pierwotnie jej nazwa brzmiała Międzylesie. Najstarsza wzmianka historyczna o Miedznie pochodzi z 1441 roku i mówi o Jakuszu z Miedzny. Na początku XV w. wieś należała do dziedzica - Stanisława Karskiego h. Korab. Miasto Miedzna założone zostało w 1531roku przez Jana Wodyńskiego. Przywilej erekcyjny na prawie magdeburskim miejscowość otrzymała od Zygmunta I. Uchwałą sejmową z 1631r. Miedzna została wyznaczona na miejsce odbywania sądów ziemskich. Konstytucja z 1673 r. potwierdziła tę uchwałę. Butlerowie, miejscowi właściciele do końca XVIIIw., starali się podnosić ubogą osadę. Jan Butler, jak podaje Słownik geograficzny Królestwa Polskiego (1885) pod redakcją Sulimierskiego, Chlebońskiego i Waleńskiego, odnowił dawne przywileje i swobody oraz dbał o osiedlających się tu CHRZEŚCIJAN i ŻYDÓW. W 1869 roku miejscowość została pozbawiona praw miejskich.
W Miedznie i okolicach brakuje przedstawicieli społeczności żydowskiej. Przed laty stanowiła ona znaczny procent jej mieszkańców. Z danych zgromadzonych w starych księgach wynika, że przedstawicieli wyznania mojżeszowego na przestrzeni lat było tu coraz więcej. W roku 1870 zamieszkiwało naszą miejscowość 92 Żydów, w 1874r. - 145, w 1890r. - 100, w 1921r. - 400, 1939r. - 600. Żydzi prowadzili głównie zakłady usługowe i produkcyjne. W Miedznie znajdował się:
sklep spożywczy Ch. Celnikowa, A. Goldsztejna, N. Szmklerza oraz Zybernagiela,
farbiarnia P. Farbiarza,
pracownia krawiecka P.Miljona,
mleczarnia Ch. Wajsberga,
olejarnia D. Wernera,
piekarnia F.Erlicha,
wiatrak M. Finkelsztejna.
Co robimy w ramach projektu
W edycji programu 2007/2008 zaplanowaliśmy do realizacji następujące działania:
· Uzupełnienie dotychczas zgromadzonej dokumentacji potwierdzającej obecność Żydów w Miedznie – przeprowadzenie wywiadów, gromadzenie starych zdjęć.
· Wspólnie uczymy się tolerancji – warsztaty dla uczniów starszych klas naszej szkoły.
· Przeszłość dla przyszłości …– zajęcia dla młodszych kolegów.
· Zwyczaje i potrawy mieszkańców Miedzny wyznania mojżeszowego.
· Szabasowe kulinaria i coś więcej…
· Skąd my to znamy? – żydowskie potrawy w naszych domach.
· Zorganizowanie wycieczek śladami przedwojennych mieszańców Miedzny i okolic ( Miedzna, Węgrów, Sokołów Podlaski, Kosów Lacki ).
· Przygotowanie ulotki promującej wielokulturowość Miedzny.
· Zorganizowanie konkursu na najciekawiej spisane i opracowane w formie książeczki wspomnienia dotyczące przedwojennego życia mieszkańców naszej miejscowości( Jak piękne są wspomnienia..).
· Zorganizowanie konkursu na prezentację multimedialną Wielokulturowa przeszłość Miedzny i jej mieszkańców.
· Prowadzenie szkolnej galerii, przygotowywanie informacji o działalności i publikowanie ich w Płomyczku, na stronie internetowej szkoły, prezentacja zgromadzonych materiałów dla mieszkańców miejscowości w Gminnej Bibliotece Publicznej w Miedznie.
Kto nam pomaga
Kto nam pomaga
Pomagają nam nasi opiekunowie, pracownicy Gminnej Bibioteki Publicznej w Miedznie oraz p. Edward Kopówka - kierownik Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince.
Z czego jesteśmy szczególnie dumni
Jesteśmy z siebie dumni, bo:
Wiemy więcej na temat Miedzny i jej mieszkańców niż nasi rówieśnicy. Od poprzedniego roku szkolnego nie przestajemy poszukiwać informacji, starych zdjęć. Cały czas zdobywamy nowe, ciekawe widomości. Trochę dziwimy się, że przed nami nikt nie interesował się przedwojenną Miedzną i jej mieszkańcami.
Rozmawiamy z tymi, którzy pamiętają dawne czasy. Wszystkie wywiady opracowaliśmy. Dużo cennych wiadomości przekazali nam:
pan Stanisław Ołtusek pani Henryka Rusjan
Kiedy idziemy ulicami naszej miejscowości, pamiętamy o przeszłości. Wiemy, gdzie kiedyś mieszkali Żydzi, gdzie były ich sklepy i inne punkty usługowe. Prowadzimy prace nad przygotowaniem przedwojennej mapy Miedzny rozpoczęte w poprzedniej edycji .
Bela Nauman - zdjęcie wykonane w Warszawie przed wyjazdem do Ramle
Wspólnie odwiedziliśmy Sokołów Podlaski, Warszawę, Węgrów. Poznawaliśmy historię okolicy, kulturę, zwyczaje żydowskie, odwiedziliśmy lapidarium. W Treblince uczestniczyliśmy w Nocy Pamięci zorganizowanej przez Korczakowców.
Treblinka Sokołów Podlaski Warszawa
Warszawa Węgrów
spotkania dla najstarszych klas naszej szkoły związane z Dniem Pamięci o Holocauście.
Potrafimy przygotować różne ciekawe spotkania. W czasie ich trwania wspólnie poznajemy żydowskie święta i zwyczaje z nimi związane. Zgromadziliśmy informacje na temat potraw spożywanych w miejscowych domach katolickich i żydowskich. Nie tylko wiemy, jak one powstają, ale również jak smakują. Niektóre z nich są nadal popularne w miejscowej kuchni. Udało się nam zaangażować członków rodzin, którzy pomogli nam wykonać różne tradycyjne dania.
SZABAT:
SUKOT:
CHANUKA:
Tu BiSzwat:
Purim:
Pesach:
Cieszymy się, że to co robimy, podoba się również innym osobom. Jesteśmy dumni, bo nasz projekt został projektem marca.