24.05.2016 – PODSUMOWANIE PROJEKTU ODCZYTYWANIE POPIOŁÓW (J. FICOWSKI) – ŚLADAMI DĄBROWSKICH ŻYDÓW

Od października 2015 r. w ramach VIII edycji projektu Przywróćmy Pamięćnauczyciele i uczniowie Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Dąbrowie Białostockiej realizują działania pod nazwą Odczytywanie popiołów (J. Ficowski) – śladami dąbrowskich Żydów.

Przywołany w nazwie projektu tytuł zbiorku wierszy J. Ficowskiego oddaje ideę – to próba odtworzenia przedwojennej historii miasta, którego 80% mieszkańców stanowili Żydzi.

Żydzi zniknęli z Dąbrowy Białostockiej w 1942 r., deportowani przez Niemców do gett w Suchowoli i Kiełbasinie pod Grodnem, a później w ostatnią drogę do obozu zagłady w Treblince. Ocalała jedynie Sonia Grabińska-Lewkowicz, która po wojnie wyemigrowała do Izraela, ale nie zapomniała o Dąbrowie i była jedną z fundatorek ogrodzenia cmentarza.

Uczestnicy projektu odnaleźli potomków dąbrowskich Żydów. Jeden z nich, dr Michael Nevins jest autorem Księgi Pamięci Dąbrowy. Nagrali też wywiady z 14 świadkami historii. W oparciu o zebrane relacje powstał godzinny film Nieobecna rodzina w reżyserii Tomka Wiśniewskiego.

– Wspomniane relacje świadków chcemy zamieścić na stronie internetowej – mówi nauczycielka Dorota Budzińska – Powstanie również publikacja, która będzie zawierała materiały historyczne o dąbrowskich Żydach.

Jednym z działań jest opieka nad miejscowym cmentarzem żydowskim.

24 maja 2016 r. odbędzie się podsumowanie projektu. Do Dąbrowy Białostockiej przyjadą wtedy przedstawiciele Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w  Warszawie oraz potomkowie dąbrowskich Żydów, m.in. dr Michael Nevins i dr Mark Podwal ze Stanów Zjednoczonych. Pojawią się także duchowni katoliccy, prawosławni i muzułmańscy (m.in. Główny Mufti  RP Tomasz Miśkiewicz) oraz przedstawiciele władz samorządowych.