Cmentarz żydowski w Połańcu jest położony pomiędzy posesjami przy ul. Partyzantów 15 i 17 (dawnej ul. Kierkuckiej). Od północnego wschodu cmentarz przylega do rzeki Czarnej.

Cmentarz powstał około 1647 r. na mocy przywileju króla Władysława IV Wazy, potwierdzanego przez kolejnych władców: Jana II Kazimierza Wazę w 1652 r., Jana III Sobieskiego w 1682 r, Augusta III Sasa w 1738 r. oraz Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1765 r. Na podstawie przywileju miejscowy kahał otrzymał gwarancję, że „bóżnicę i okopiska dla chowania zmarłych na osobnym miejscu mieć będą”.

Brak bliższych informacji o historii cmentarza. W latach drugiej wojny światowej cmentarz stał się miejscem egzekucji i pochówku ofiar Zagłady. Pochowano na nim m.in. osoby zabite 18 i 19 października 1942 r. w trakcie deportacji połanieckich Żydów do Staszowa.

Przypuszczalnie ostatni pogrzeb miał miejsce wiosną 1945 r., w następstwie mordu dokonanego na rodzinie Bergerów.

Prawdopodobnie podczas wojny rozpoczęła się dewastacja cmentarza. 10 grudnia 1947 r. Urząd Gminy w Połańcu w piśmie do Starostwa Powiatowego w Sandomierzu informował: „Kamienie nagrobkowe pochodzące z cmentarza żydowskiego w Połańcu, a znajdujące się u poszczególnych gospodarzy, zostały zwiezione z powrotem na cmentarz”.

9 października 1957 r. Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Połańcu przyjęło uchwałę o zamknięciu cmentarza. W październiku 1961 r. Kongregacja Wyznania Mojżeszowego w Łodzi otrzymała zawiadomienie o planach budowy na cmentarzu agronomówki i garaży. 26 czerwca 1964 r. Minister Gospodarki Komunalnej podpisał zarządzenie o zamknięciu cmentarza i zezwolił na jego wykorzystanie do innego celu. W dołączonej dokumentacji podano, że cmentarz zajmuje działkę o powierzchni 0,6 ha, a ostatni pochówek odbył się w 1945 roku.

W wyniku zniszczeń wszelkie naziemne ślady cmentarza uległy zatarciu. Teren jest nieogrodzony, zaniedbany, porośnięty niepielęgnowaną roślinnością, widoczne są ślady wybierania piasku.

Na początku XXI w. organizacja Poland Jewish Cemetery Restoration Project planowała prace związane z zabezpieczeniem i upamiętnieniem cmentarza, które jednak nie zostały zrealizowane.

Właścicielem cmentarza jest Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Cmentarz jest wpisany do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków (E-1987-08-31).

Krzysztof Bielawski