home aktualności o nas o dziedzictwie projekty partnerzy przetargi galeria kontakt
       
  Aktualności
linia 2025-01-30 Synagoga w Orli nominowana do 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego (FODŻ) i Fundacja na rzecz Dziedzictwa Żydowskiego (Foundation for Jewish Heritage, FJH) informują o nominowaniu zabytkowej synagogi w Orli w woj. podlaskim do tegorocznej edycji programu 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w Europie.

Ten szczególny tytuł jest przyznawany przez organizację Europa Nostra przy wsparciu Europejskiego Banku Inwestycyjnego. 

14 nominowanych zabytków i obiektów dziedzictwa w Europie:
Wielka Synagoga w Orli, POLSKA
Klasztor i osada Arakelot, ARMENIA
Dworzec kolejowy Mixnitz-Bärenschützklamm, AUSTRIA
Żelazny zamek Ath, BELGIA
Zamek Nyborg, DANIA
Zamek Monemvasia, GRECJA
Hala dmuchaw, Esch-sur-Alzette, LUKSEMBURG
Mosty kolejowe i nasyp Baardwijkse Overlaat, HOLANDIA
Teatr Narodowy, Oslo, NORWEGIA
Kościół i klasztor Paulistów w Lizbonie, PORTUGALIA
Modernistyczny kompleks Generalštab w Belgradzie, SERBIA
Kościół San Estevo de Pousada, HISZPANIA 
Hala pływacka Valhalla, Göteborg, SZWECJA
Victoria Tower Gardens, Londyn, WIELKA BRYTANIA

Finałowa lista 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego na rok 2025 zostanie ogłoszona w kwietniu.

Żydzi mieszkali w Orli od XVI wieku i stanowili większość mieszkańców wsi w przededniu drugiej wojny światowej. Synagoga w Orli powstała prawdopodobnie w pierwszej połowie XVII wieku. Jej wnętrze odzwierciedlało wpływy barokowe i renesansowe, w sali głównej znajdował się okazały Aron ha-Kodesz. Ściany zdobiły polichromie, głównie z motywami zwierzęcymi i roślinnymi. Obiekt był kilkakrotnie przebudowywany, posiadał efektowną klasycystyczną fasadę. 

W marcu 1942 roku Niemcy zamknęli miejscowych Żydów w getcie, a kilka miesięcy później większość z nich zamordowali w obozie zagłady w Treblince. Synagoga służyła jako magazyn mienia skradzionego Żydom przez Niemców, a Aron ha-Kodesz został zniszczony. Po drugiej wojnie światowej budynek synagogi stał pusty i zaniedbany, okresowo wykorzystywany jako magazyn, a jego stan pogarszał się. 
Od 2010 roku synagoga jest własnością FODŻ. FJH podjęła działania w Orli w 2022 roku.

 Współpracowała z FODŻ i Uniwersytetem Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu przy organizacji w synagodze festiwalu sztuki. FJH pomogła również FODŻ w zgłoszeniu synagogi do programu 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w Europie. Niedawno FJH pozyskała fundusze, które umożliwią FODŻ zamówienie studium wykonalności koncepcji adaptacji obiektu na centrum sztuki i edukacji.

Od uruchomienia w 2013 roku, program 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w Europie stał się wiodącą inicjatywą społeczeństwa obywatelskiego poświęconą ochronie zagrożonego dziedzictwa Europy, rzecznikiem i katalizatorem na rzecz pozyskiwania niezbędnego wsparcia publicznego i prywatnego. Jeśli synagoga w Orli znajdzie się wśród finałowej siódemki wybranych obiektów, otrzyma dofinansowanie i możliwość konsultacji eksperckich, które wspomogą jej restaurację i adaptację.

Piotr Puchta, dyrektor generalny FODŻ, skomentował: „To bardzo znaczące dla naszej przyszłej pracy w Orli, że synagoga została uznana przez Europa Nostra za wiodące europejskie dziedzictwo, ale także obiekt zagrożony. Synagoga zdecydowanie zasługuje na to uznanie”.

Michael Mail, dyrektor generalny FJH, stwierdził: „Synagoga w Orli to ważny budynek, który upamiętnia społeczność zgładzoną podczas Zagłady. Musimy mieć pewność, że takie szczególne miejsca są odpowiednio chronione i wykorzystywane w sposób, który zapewni im przyszłość jako część europejskiej pamięci”. 



» powrót
  Dotacje on-line



Polecamy
  PROJEKT "WIRTUALNE SPACERY"  
  20 LAT FUNDACJI OCHRONY DZIEDZICTWA ŻYDOWSKIEGO  
  Centrum "Synagoga" w Zamościu  
  Rewitalizacja synagogi w Przysusze  
  Szlak Chasydzki  
  Adoptuj cmentarz żydowski  
  Album "Ochrona dziedzictwa żydowskiego w Polsce"  
  RAPORT ROCZNY 2019  
  RAPORT ROCZNY 2018  
  RAPORT ROCZNY 2017  
  RAPORT ROCZNY 2016  
  RAPORT ROCZNY 2015  
  RAPORT ROCZNY 2014  
  Rewitalizacja zespołu synagogalnego w Kraśniku  
  Album "Ochrona Dziedzictwa Żydowskiego w Polsce" t. II  
  Program edukacyjny "Przywróćmy Pamięć"  
  Dobre Praktyki Przywróćmy Pamięć 2015-2016  
  Monitoring antysemityzmu w Polsce  


  Baza cmentarzy
 
 

 
 

 
  więcej opcji »  


  Galeria
 
 

 
  więcej »

 


  Newsletter  
  Podaj swój adres e-mail, aby otrzymywać informacje i zaproszenia na imprezy  
   
  copy